Το ZOTERO είναι ένα πρόγραμμα οργάνωσης και διαχείρισης βιβλιογραφικών παραπομπών. Δημιουργήθηκε με πρωτοβουλία του Center for History and New Media του George Mason University και, σε αντίθεση με αντίστοιχα εμπορικά προγράμματα, διανέμεται δωρεάν στο διαδίκτυο και αναπτύσσεται διαρκώς χάρη στην προσωπική εθελοντική εργασία χρηστών από όλον τον κόσμο.
Το ZOTERO σάς επιτρέπει να καταγράψετε με εξαιρετική ευκολία βιβλιογραφικές παραπομπές. Καθώς είναι συμβατό με τις περισσότερες βιβλιοθήκες (συμπεριλαμβανομένης αυτής του ΑΠΘ) και ηλεκτρονικές βάσεις (τύπου jstor), η συλλογή των πληροφοριών γίνεται κυριολεκτικά με το πάτημα ενός κουμπιού.
Στη συνέχεια, το ZOTERO συνεργάζεται με τον κειμενογράφο σας (Word, OpenOffice, NeoOffice), έτσι ώστε η ενσωμάτωση μιας βιβλιογραφικής παραπομπής στο κείμενο που γράφετε και τις υποσημειώσεις του να γίνεται άμεσα, με ακρίβεια, και σύμφωνα με τις προδιαγραφές που έχετε επιλέξει. Επίσης, παρέχει τη δυνατότητα ταχύτατης σύνταξης βιβλιογραφικών καταλόγων.
Το ZOTERO δεν περιορίζεται μόνο στις βιβλιογραφικές παραπομπές. Αποτελεί παράλληλα και μια απλή στη χρήση της βάση δεδομένων, με την οποία μπορείτε επίσης να οργανώσετε και να χρησιμοποιήσετε αποτελεσματικά συλλογές οπτικού ή ακουστικού υλικού, έγγραφα σε μορφή pdf, ιστοσελίδες και πολλά άλλα.
Οδηγίες για την εγκατάσταση και τη διαμόρφωση του Zotero
1. Κατεβάζουμε και εγκαθιστούμε την εφαρμογή Zotero στον υπολογιστή μας:
https://www.zotero.org/download/ Zotero>Download.
2. Από την ίδια ιστοσελίδα, εγκαθιστούμε και το Zotero Connector:
https://www.zotero.org/download/ Zotero Connector>Install [Browser] Connector
Ακολουθούμε τα επόμενα βήματα, ώστε η επέκταση (extension) Zotero Connector να προστεθεί στο πρόγραμμα περιήγησης (Bowser) του υπολογιστή μας.
3. Ανοίγουμε την εφαρμογή Zotero και μέσα από τις Ρυθμίσεις (Settings) εγκαθιστούμε το Add-In, το οποίο επιτρέπει στο Zotero να επικοινωνεί με τον κειμενογράφο μας (Word ή LibreOffice):
Σύστημα MacOS: Μενού Zotero>Settings>Cite>Word Processors>Install [Browser] Add-in.
Σύστημα Windows: Μενού Edit>Settings>Cite>Word Processors>Install [Browser] Add-in.
4. Στο ίδιο παράθυρο (Μενού Zotero>Settings>Cite>Word Processors) τσεκάρουμε την επιλογή: Use classic Add Citation dialog.
5. Από την ιστοσελίδα του Τμήματος Θεάτρου https://www.thea.auth.gr/library/zotero/) κατεβάζουμε το αρχείο Skene 2024.csl (Citation Style Language), το οποίο διαμορφώνει τις παραπομπές μας σύμφωνα με τις προδιαγραφές του Οδηγού βιβλιογραφικών παραπομπών του Τμήματος Θεάτρου (https://www.thea.auth.gr/library/citation-guide/).
Για ευκολία, μπορείτε να κατεβάσετε το αρχείο Skene 2024.csl και από εδώ: skene.csl
ΠΡΟΣΟΧΗ: Τελευταία επικαιροποίηση csl: 22/10/2024
6. Φέρνουμε το αρχείο Skene 2024.csl στην επιφάνεια εργασίας του υπολογιστή μας και (αν χρειάζεται) το αποσυμπιέζουμε. Στη συνέχεια, μέσα από τις Ρυθμίσεις της εφαρμογής Zotero, εγκαθιστούμε το αποσυμπιεσμένο αρχείο, ως εξής:
Μενού Zotero/Μενού Edit>Settings>Cite>Style Manager> [κουμπί] + > [επιλογή] Skene.csl
Το Skene 2024.csl εγκαθίσταται αυτόματα στο ZOTERO σας, και μπορεί πια να χρησιμοποιηθεί στον κειμενογράφο σας, όπως και τα csl που αφορούν άλλα συστήματα παραπομπών.
7. Ανοίγουμε τον κειμενογράφο μας, όπου έχει προστεθεί ένα νέο μενού, αφιερωμένο στο Zotero. Ανοίγουμε ένα έγγραφο και πηγαίνουμε στις προτιμήσεις Zoteto του συγκεκριμένου εγγράφου (Μενού Zotero, Document Preferences), όπου επιλέγουμε Citation Style: Skene (School of Drama, AUTH, Greece) και Language: Ελληνικά (εννοείται πως, εναλλακτικά, μπορούμε να δουλέψουμε σε όλες τις διαθέσιμες γλώσσες και με όλα τα διαθέσιμα συστήματα παραπομπών).
Το Skene 2024.csl δημιουργήθηκε χάρη στην πρωτοβουλία και δραστηριοποίηση των μελών του Τμήματος Θεάτρου και την εθελοντική αρωγή της διαδικτυακής κοινότητας χρηστών του ZOTERO. Για τελευταία φορά, επικαιροποιήθηκε τον Οκτώβριο του 2024.
Περισσότερα για το Zotero:
· στον ιστότοπο του Zotero (https://www.zotero.org/), όπου μπορείτε και να αναζητήσετε βοήθεια στο ιστολόγιο των χρηστών του
· στον ιστότοπο της βιβλιοθήκης του George State University, για μία πολύ κατατοπιστική παρουσίαση του Zotero (https://research.library.gsu.edu/c.php?g=115275&p=750658).
